Elektrikli araçlar pazardaki payını giderek arttırıyor.Toplam payda henüz istenilen seviyelerde olmasa bile(geçtiğimiz yıla oranla ilk 6 ayda %154 gibi bir artış söz konusu) bu durumda tabii ki şarj istasyonları yetecek mi, nasıl olacak? Bu enerjiyi kim sağlayacak? bir kaç araba birden şarj edilmek istendiğinde nasıl bir çözüm oluşacak bu elektrik altyapısı bunu kaldıracak mı? gibi birçok soru karşımıza çıkıyor ama burada çözüm yine güneş enerjisi diyebiliriz.Güneş enerjisinin şarj istasyonlarına hem destekçi olmak hem de her evin her iş yerinin her sanayi tesisinin kendi elektriğini üreterek şarj istasyonu olma işlevini kazandıracağını söyleyebiliriz.Peki bu duruma Şarj istasyonları atıl yatırım olur mu?
Şarj ağı açısından ne durumdayız?
Aslında klişe haline gelmiş “çok fazla şarj istasyonu yok” gibi söylemleri geride bıraktığımız bir dönemin içerisindeyiz diyebilirim. Hatta aşağıdaki resimde şu an Türkiye’de ve dünyanın başka yerlerinde hangi lokasyonda kaç kilowatlık şarj ünitelerinin olduğunu gösteren bir web sitesi linki https://www.plugshare.com/ bakabilirsiniz.Aynı zamanda bu konuyla ilgili Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın vermiş olduğu hibe desteği ile ilgili detayları da kısaca aşağıda belirtiyor olacağım
Şarj istasyonu teşviği
Geçtiğimiz aylarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının açıkladığı bir teşvik mekanizması vardı ve toplam bütçesi 300 milyon TL olan hibe desteği ile 81 ilde 1560 noktada hızlı şarj istasyonu kurulumu sağlanması hedeflenmektedir. Yatırımcılar bu programdan istasyon başına 250 bin liraya kadar destek alabileceğini söyleyen bu teşvik programı kapsamında 46 firma yatırım teşvik almaya hak kazanmıştır. Bu kapsamda kurulacak olan elektrikli araç şarj istasyonlarının özellikle yüksek hızlı şarj istasyonu olmasına özen gösterilmiş ve minimum 90 kilowatt ve üstü olacak şekildeki istasyonlar destekleme kapsamına alınmıştır.https://sarjdestek.sanayi.gov.tr/
Şarj istasyonları güneş enerjisi ile desteklenir
Kurulacak olan elektrikli araç şarj istasyonlarının ihtiyaç duyduğu enerjiyi temiz bir şekilde üretmesi de oldukça önem arz etmektedir. Düşünün elektrikli arabanız var çevreye zarar vermeden karbon salımı yapmadan aracınızı kullanıyorsunuz ama bataryasını doldururken termik santralde üretilmiş bir elektrik enerjisi ile arabanızı doldurmak(!) Bu fikre biraz aykırı geliyor bence.. Bu sebeple güneş enerjisi ile temiz bir şekilde elektrik üretip aynı şekilde arabamızı çevreye zarar vermeden kullanıyor olmak aslında bu işin doğasında olan yaklaşım şeklidir.
Elektrikli araçları şarj ederken ihtiyaç duyulan anlık yüksek güç, güneş enerjisi ve depolama ünitesi ile birlikte çok rahatlıkla karşılayabileceksiniz. Bir çok benzin istasyonu artık elektrikli araç şarj istasyonu haline dönüşmüş olacak. Hatta yakınında aynı dağıtım şirketi sınırları içerisinde farklı bir alanda güneş enerji santrali kurup benzin istasyonunun aboneliği ile mahsuplaştırma da yapabiliyor olacaksınız.
Güneş enerjisi şarj istasyonlarının rakibi
Öte yandan şebeke alt yapımızın yavaş yavaş değişiyor olması ileride her evin her iş yerinin her Sanayi tesisinin kendi enerjisini üreten bir nokta haline dönüşmesi sebebiyle otomatik olarak bu noktalarında birer şarj istasyonuna dönüşeceğini söylemek şimdiden mümkündür.
Evinizin çatısına kuracağınız küçük bir güneş enerjisi santrali ile hem evinizin tüm elektrik ihtiyacını karşılayabilir hatta elektrikli ısıtma soğutma sistemleri ile entegre edebilirsiniz. Aynı zamanda alacağınız %100 elektrikli arabanızı çatımız da ürettiğiniz tertemiz enerji ile de doldurabilirsiniz. Böylece her ev aynı zamanda bir elektrik şarj istasyonu da olmuş olacak. Hal böyle olunca “bu kadar şarj istasyonuna gerek var mı?” soru da aklımıza geliyor
Bu kadar şarj ünitesine gerek var mı?
Herkesin kendi enerjisini ürettiği ve kapısında bir şarj ünitesi koyabildiği bir yapı olduğunu düşünürsek aynı zamanda elektrikli araçların batarya teknolojilerinde çok ciddi gelişmelerin çok hızlı bir şekilde oluştuğunu internette sürekli okurken, izlerken… 1000km menzilli elektrikli arabaların yeni standart haline yakın zamanda dönüşeceğini çok rahatlıkla söyleyebiliriz. Bütün bu söylenenlerin ışığında bu kadar şarj istasyonuna gerçekten ihtiyacımız var mı bunu sorgulamak gerekir.
Özellikle günün sonunda fiyat odaklı baktığımız için; evimizde üreteceğimiz elektrik ile elektrikli arabamızın deposunu doldurmak çok daha ucuz olacakken?
Hibe destekleri evsel şarj istasyonlarına verilir mi?
Aslında konuya farklı bir açıdan yaklaştığımızda, bakanlıklar tarafından verilen hibe destekleri evler içinde pekâlâ uygulanabilir.Hatta bir çok bakanlığın ortak destekleriyle olabilir çünkü bu konu birden fazla bakanlığı ilgilendiriyor.konunun çevre boyutu , teknoloji boyutu ilk akla gelen bakanlıklar.
Şarj istasyonları atıl yatırım olur mu?
Bence olabilir. Bakıldığı zaman tüm teknolojik gelişmeleri göz önüne aldığımızda (ne kadar hızlı geliştiğinden bahsettim), şarj maliyetlerine baktığımızda, insanlar güneş enerji santrali kurmasalar bile daha uygun fiyatla şarj edecekleri bir yapı var şuanda.. ve şarj istasyonları o kadar fazla yerde olacak ki.. benzin istasyonuna gidip araç şarj etme gereği duyacak mıyız?düşünmek gerekir. Tabi ben böyle dediğimde bazılarımız uzun yol şöförü gibi şehirler arası gidersek ne olur gibi yaklaşacak.. Batarya teknolojisi çok farklı büyüyüyor ve ne inverter ne de solar panel gelişimleri ile karşılaştırılabilir..
Tabiki bu bir süreçtir. Ve şuanki yatırımlar bu süreci güneş enerjisi değişimine dönüşümüne taşımak için kullanılacak bence…
Batarya teknolojilerindeki son durum
Birkaç hafta önce dünyanın büyük batarya üreticilerinden olan CATL firmasının lansmanını yaptığı ve kendisine rakip olarak gördüğü Tesla’dan daha yüksek verimli ve daha yüksek enerji yoğunluğu güç yoğunluğuna sahip bir ürün geliştirdiğini duyurdu. 255Wh/Kg Enerji yoğunluğuna sahip CTP 3.0 teknolojisi ile rakibi Tesla’nın önüne geçtiğini iddia ediyor. ve bu bataryayı 2023 yılı itibariyle seri üretime başlayacağını duyuruyordu.https://youtu.be/z7iDueHnjCE
Bu duyuruda özellikle dikkat çeken nokta; araçların menzilleri için 1000 kilometreden söz ediliyor olmasıdır.Enerji yoğunluğu bir kg ağırlığın içerisine depolanabilecek enerji miktarı olarak düşünülebilir.Bu değerin artması ,araç ağırlığının değişmeden daha fazla menzil yapabilmesi demektir.https://www.keremcilli.com/enerji-yogunlugu-guc-yogunlugu-nedir/
Teknolojinin ne kadar hızlı geliştiğini anlatmak açısından şu örneği vermek isterim CATL firması geçtiğimiz yıl sodyum yon teknolojisi ile birlikte 200Wh/kg değerine ulaştığını açıklamıştı. bir yıl içerisinde gelinen bu nokta Çok ciddi bir aşama olarak değerlendirilebilir bugün solar enerji sistemleri için kullandığımız lityum Demir fosfat tabanlı bataryaların enerji yoğunlukları 110-120Wh/kg olduğunu düşünürsek araçlar için geliştirilen bu teknolojilerin sonrasında güneş enerjisi sektörüne de olumlu şekilde yansıyacağını öngörmek oldukça mümkündür.
Geçtiğimiz yıl videosunu da yaptığım Volkswagen Power Day etkinliğinde araçlardan çıkan bataryaların daha sonra ikinci ömürlerini evlerde geçireceği ve sonra geri dönüşüm tesislerinde ayrıştırılarak batarya üretimi süreçlerine yeniden dahil edileceklerini güzel bir şekilde anlatmışlardı bu videomuzun linkini de buraya bırakıyor olacağım https://youtu.be/aM4MsNDRXnc
Elektrikli araç kablosuz şarj
Elektrikli araç bataryalarını doldurmak için çok basit bir işlem olarak gözükse de her defasında kablo çıkartmak, takmak zor gelebilir. Elektrikli Aracımızın bataryasını kablosuz bir şekilde şarj etmek de mümkündür Bununla ilgili çalışmalar ve ürünler piyasada bulunmaktadır Hatta onunla alakalı bir link de buraya bırakmak isterim farklı bir bakış açısı kazandıracaktır https://www.pluglesspower.com/install/ Bu kadar kolaylıklar ve evde şarjın daha ucuz olduğu bir yerde tekrar sormakta fayda var Şarj istasyonları atıl yatırım olur mu?
Editörün özeti
Güneş enerjisi depolama ve elektrikli araçlar bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Burada amacımız neden bu yatırımlar yapılıyor sormak değil, sadece yakın gelecekte oluşacak senaryoda bu yatırımların atıl duruma düşme ihtimaline dikkat çekmek istedim.Tıpkı zamanında otoyolların aydınlatma direklerine koyulan telefon kulübeleri gibi…
Yenilenebilir enerji kaynakları elektrikli şarj ünitelerinin ihtiyaç duyacakları enerjileri depolama üniteleri ile birlikte kesintisiz olarak sağlayabilecekler. Ayrıca güneş enerjisi tüm evlere girerek oralarıda birer şarj istasyonları haline getirecek. İş yerleri, Sanayi Tesisleri okullar devlet daireleri ve bir çok yer birer şarj istasyonu olabilir.
Güneş enerjisi kurulacak olan bu şarj istasyonlarının hem destekçisi olacak hem de yakın gelecekteki en büyük rakibi.
