Güneş enerji sistemlerinde en büyük sıkıntı kaynaklarının başında güneş panellerinde oluşan gölgelenmeler gelmektedir.Güneş paneli gölge oluşması üretimini ciddi anlamda düşüren ve toplamda size büyük kayıplar yaşatabilecek konuların başında gelmektedir. Farklı inverter teknolojileri , örneğin mikro inverter veya optimizerli inverter ile bu sorunun etkilerini azaltabilirsiniz ancak en verimli yol ; imkanınız varsa gölgelenmenin hiç olmayacağı bir yerde kurulum yapmaktır. Bu makalede Güneş paneli ve gölge solar panel ve gölgelenme konusunda sizlere bazı önerilerim olacak. Bu durumdan kaçış olmadığında ne gibi önlemler alınabilir, ne gibi ürünler seçilebilir , yeni teknolojiler kurtarıcı olabilir mi ?
Gölge solar paneli nasıl etkiliyor ?
Solar paneller konusunda daha önce okumadıysanız veya izlemediyseniz https://www.keremcilli.com/solar-panel-secimi-datasheet-detaylari/ video makalemi incelemenizi öneririm. Güneş panelini oluşturan tüm hücrelerin birbirine seri olarak bağlanır. Herhangi bir hücre ( standart olarak kabul edilen panelde 60 hücre bulunmaktadır ) gölgelenmeye maruz kaldığında diğer hücrelerin üretimini de aşağıya doğru çekmektedir. Bu sebeple gölge oluşan hücrenin tüm hücreleri etkilememesi adına by-pass diyod adı verilen komponentler kullanılır. Standart panelde 3 adet bulunur yani her 20 hücre için 1 adet. Küçük bir alanda gölge oluştuğunda ( örneğin 1-2 hücrede ) 60 hücrenin tamamını değil sadece 20 hücre gölgeden etkilenmiş olur. Daha fazla by-pass diyoduna sahip paneller daha da avantajlıdır. Örneğin 6 adet by-pass diyod varsa her 10 hücre için bir adet yani gölgelenme oluştuğunda %33 değil yaklaşık %17 gibi bir kayıp yaşanıyor olacak demektir.
Solar panel gölgelenme konusunda çözüm önerileri
Güneş paneli kuracağınız yerde gölgeden kaçılamıyorsa yapılabilecekler bulunmaktadır. Örneğin kullanılacak inverterin mikro inverter veya optimizerli inverter seçilmesi … yada dizi invertere optimizasyon sağlayan ekstra ekipmanlar alınması çözüm olacaktır.
Türkiye’de en çok tercih edilen ürün özellikle ilk yatırım maliyetinin de daha uygun olmasından kaynaklı dizi inverter dir. Bu cihazlara string inverter de denir. Ama tek başlarına gölge performansları çok iyi değildir. Çünkü tüm paneller seri olarak bağlandıktan sonra bu cihazlara gelir ve oluşabilecek az üretim tüm seri grubu etkiler.
Panelleri dikey yerine yatay olarak monte etmek
En basit çözümlerden birisi de güneş panellerini dikey yerine yatay olarak monte etmektedir. Böylece yatay olarak gelen gölge solar panelin tamamının devre dışı kalmasına neden olmayacaktır. En başta da söylediğimiz gibi eğer fırsatınız varsa tamamen gölgesiz bir alanı kullanmanız en verimli kurulum olacaktır. Tabi ki mümkünse tam olarak güneye baksın ve ortalama 30 derece gibi bir montaj açınız olsun . Bu yıl içerisinde en ideale yakın kurulum şartlarıdır.
Hangisini kullanmalı ? dizi inverter mikro inverter veya optimizerli inverter
Çokça sorulan soruların başında gelmektedir. Güneş enerjisi konusunda hep söylediğimiz bir söylem var ; “Güneş enerjisinden elektrik üretimi konusunda kötü cihaz yoktur” cebinize şartlarınıza en uygun cihaz sizin için o şartlarda en iyisi demektedir. Tabi ki kalite konusu önemli solar panellerde inverterde kablo da konstrüksiyonda özetle tüm ekipmanlarda…
Her ürünün kendine has çalışma biçimleri ve avantaj dezavantajları olduğunu söyleyebiliriz ama “bu kötü “ veya “bu iyi” dememek gerekir. Hepsi iyidir.. Bu konuda daha önce yazdığım makalemi okuyabilirsiniz. https://www.keremcilli.com/cati-ges-santralleri-inverterlerin-karsilastirilmasi/
Hangisini kullanmalı sorunun özet yanıtı ise hepsi kullanılabilir. Şartlarınıza ve bütçenize göre seçim size kalıyor. Seçimler konusunda sizlere sade vatandaş eğitimimiz ile yardımcı olabiliyoruz . Bu linkte https://www.technicall.com.tr/yenilenebilir-enerji-teknik-egitimleri/ “SADE” olarak belirtilen eğitimdir.
Gerçek bir güneş enerji santralinde gölgelenme etkisi
Youtube kanalımız technicall_tr de bu konuyu bir deney ile inceledik. Çatımızda hem dizi inverter hem de optimizerli bir inverter bulunmaktadır ve panellere uyguladığımız gölge ile üretim değerleri nasıl değişiyor bir karşılaştırma yapabilirsiniz . Detaylar videomuzda ..
