Güneş enerji santralleri için evrak süreçlerinin uzun ve meşakkatli olduğundan, piyasada iş yapan bazı kurulum firmaları (ve bazı firmasız şahıslar) “güneş enerji fazlasını satmayacaksan evrak süreçlerine, proje çizimine gerek yok, biz smart meter ile izin almadan yapabiliyoruz” diyorlar. Bu kesinlikle yasal olmayan bir kurulum demektir. Şebeke bağlantılı sistemlerde elektrik hem tellerden evinize doğru hem de enerji fazlanız evinizden tellere doğru gider. Herkesin kullandığı ortak bir elektrik hattına enerji verebilme durumu riskleri beraberinde getirebilir.
Smart meter ile enerji dışarı gitmez ki ?
Bu bilgi %100 doğrudur ve çalışıyor diyemeyiz. Enerji fazlasının dışarı gitmesi özellikle üç fazlı ( sanayi ceyranı) olarak bilinen sistemlerde %100 engellenemez.
https://www.keremcilli.com/gunes-enerji-sistemleri-icin-cift-yonlu-sayac/ neden olması gerekir. Olmazsa nasıl sorunlar yaşarızı anlattığımız makalemiz.
Smart meter nedir?
Aslında smart meter çift yönlü bir sayaçtır.Elektrik enerjisinin eve doğru mu? Yoksa evden dışarıya doğru mu? Aktığını anlayabilir ve miktarını ölçebilir. Aslında güneş enerji sistemlerinde üretim ve tüketim değerlerini anlamanıza yardımcı olur. Bizim canlı yayındaki görsel mesela smart meter ile sağlanmaktadır. Eğer olmasaydı, sadece elektrik üretimi değeri ekranda görünecekti.
Başka isimlerde satılıyor mu?
Evet smart meter , enerji meter , enerji manager gibi isimlerle farklı markalara ait ürünleri piyasada bulabilmek mümkündür.
Enerjinin nerede harcandığını gösterir
Güneş enerji santrali kurduğumuzda enerjinin akış yönünü, nerede harcandığı, ne kadarının şebekeye gittiği gibi bilgileri almamızı sağlaması için smart meter kullanıyoruz. Aslında opsiyonel bir parçadır.Lakin enerji analizi için bence her sistemde olması gerekir.
Smart meter ile kurulum yasal değil
Özellikle evrak süreçlerinin uzun süreler alması, evlerde iskan olma zorunluluğu, mühendislik firmalarına ödenen paranın çok ve gereksiz olduğunu düşünen yatırımcılar bu yola başvurmaktadır. Bazen de kurulum yaptığını iddia eden kişi veya kurumlar “ Elektrik satmayacaksan evrak işlerine girmeye gerek yok” diyorlar. Bu yanlış bilgidir. Ve yasal olarak dağıtım şirketi size ceza kesebilir. Belki bugün bu tarz kurulumların sayısı az ve beni nereden bulacak diye düşünebilirsiniz ancak yasal olmayan bir iş yapıyorsunuz.
Sen kimin tarafındasın?
Yukarıdaki bilgileri verince muhtemelen ilk soru “sen kimin tarafındasın?” olacaktır. Ben bu işi doğru şekilde yaygınlaştıran herkesin tarafındayım. Kanunen bu durum açıklanmış dağıtım şirketine bildirilmesi gerekiyor. Yasal olmayan bir sistemi herşey normalmiş gibi anlatamam size. Sizleri uyarmak görevim.
Dağıtım şirketinden Mühendisler odasına
Geçtiğimiz günlerde, elektrik dağıtım şirketinden EMO’ya hitaben yazılan bir yazı elime ulaştı. Bu dökümanda özetle; “Son aylarda bölgemizde ve bölgemiz dışından bazı kurulum yapan firmaların off grid adı altında, bağlantı görüşü başvurusu ile proje onayı ve geçici kabul işlemi yapılmadan tamamen kaçak biçimde elektrik üretim tesisleri kurulduğu ve bu tesislerin şebekemize ters yönde besleme yapmasını engelleyecek donanımlarla bağlandığı tespit edilmiştir. Bu tesislerden birkaçında yer alan donanımın arızalandığı ve şebekemize ters yönde enerji akışı yaptığı da OSOS sistemimiz tarafından tespit edilerek yerinde inceleme yapılmıştır. Yapılan incelemede tesis içerisinde yer alan farklı türdeki panolardan üretim tesislerinin bağlandığı tespit edilerek bu tesisler ilgili panodan ayrılarak enerjisiz bırakılmıştır. Bu tarz kaçak şekilde yapılan elektrik üretim tesislerinin şebekemizde yer alan ekipmanlara zarar verebileceği gibi bölgede arıza-bakım çalışması yapmakta olan personelimiz için de hayati tehlike oluşturması muhtemeldir” diye çok net ifadelerle durum özetlenmiş. Hatta can ve mal güvenliğini tehlikeye atmaktan dolayı hukuki süreç başlatılabileceğinden, oluşabilecek şebeke arızalarında kamu hizmetini aksatmaktan dolayı sorumlu tutulabileceklerini ifade etmiştir. Dökümanın orjinalini buradan okuyabilirsiniz.
Dağıtım şirketi ile aylık mahsuplaşma
Güneş enerji santrali kurduğumuzda asıl amacımız elektrik satmak olmamalı ( tabiki satabiliriz bu arada , mesken aboneleri 50 kW’a kadar satıştan kazanılan paranın vergisinden de muaftır.)
Dağıtım şirketi ile anlaşmanın en avantajlı noktası aylık mahsuplaşma (kWh cinsinden) yapabiliyor olmaktır. kWh olarak 1 ay içinde ne vermişsiniz, ne almışsınıza bakılıyor.
Aylık mahsuplaşma nedir?
Şebekeden aldığın borç elektriği bir ay içinde istediğin zaman güneşten üreterek ödeyebilmektedir. Bu sistemde gece veya gündüz tüketiminizin bir önemi yoktur. (24 saat güneş varmış gibi ) Örneğin 20 gün boyunca çok yağmur yağdı siz güneşten elektrik üretemediniz veya çok az üretim oldu. Önemli değil. Ayın diğer 10 gününde ürettiğiniz ile yağmurlu 20 günü mahsuplaştırabiliyorsunuz. Her ay ne kadar ürettim tükettim videoları yayınlıyorum izlerseniz aklınızda daha da netleşecektir. https://www.keremcilli.com/gunes-enerjisi-cati-ges-eylul-2022/
Off grid sistemlerde proje zorunlu mu?
Aslında off-grid sistemlerde bir elektrik projesinin olması , nereden nasıl bağlantılar yapılmış, kablo kesitleri nedir, hangi tip akü kullanılmış vs. vs. detayların belli olması gerekir. Ama off grid için proje çizilmesi konusunu çok gördüğümü söyleyemem.
Konu basite alınmayacak kadar önemli
Maalesef genel olarak, önce başımıza birşeyler geliyor sonra önlemler alıyoruz. Güneş enerji santrallerinde de sıkıntı yaşanan yerler, yangın haberleri vs. görüyoruz ve daha da fazla olması muhtemel. Zira hesap yapılmadan ,ehil olmayan kişiler tarafından kurulan, kalitesiz malzeme, işçilik gibi faktörlerin başrolde olduğu sistemlerin yıllarca sağlıklı çalışmasını beklemek ne mümkün.
Evrak süreçleri dijital olsa
Güneş enerjisi her evde , işyerinde , fabrika da hastanelerde olacak. Bu yönüyle hiçbir yenilenebilir enerji kaynağına benzemeyen çok özel bir alan. Elektrikli araçların yaygınlaşması , herkesin aracını evinde veya iş yerinde şarj edecek olması da çok uzun zaman almayacak. Bu kadar kritik öneme sahip güneş enerjisinin yaygınlaşması ( doğru şekilde yaygınlaşması) önemlidir. İnsanları gayri resmi işler yapmaya yönelten ( bilerek veya bilmeyerek) yaklaşımlardan kurtulmanın en basit yolu evrak süreçlerinin dijitalleşmesidir. Evrak süreçleri dijital olsa, hatalar eksikler hızlıca tamamlansa ne güzel olurdu. Başvurular ve orada geçen zamana yazık. Hem dağıtım şirketi çalışanı hem de mühendislik firması personeli . Zaman çok kıymetli neden hala bu tarz kolayca çözülebilir konuları çözmüyoruz?
Yeni evlerde güneş enerji zorunluluğu
Yeni yapılacak küçük veya büyük tüm evlerde güneş enerji santrali kurma zorunluluğu çok güzel bir ivme kazandırabilir. Sadece güneş enerjisinin yaygınlaşması için değil, vatandaşta , yatırımcıda ,müteahhitte , mimarda kısacası herkeste bir bilinç oluşması açısından da önemli ve gerekli.
Binalarda Enerji performans yönetmeliği
19 Şubat 2022’de yayınlanan Resmi Gazete’de yenilenebilir enerji kullanım zorunluluğu ocak 2023-ocak 2025 arasindaki dönemde uygulamaya söz konusu yapı inşaat alanı 5000m2 ve üzeri için %5 olarak olarak belirtilmiş.
Bu zorunlulukların kapsamının genişletilmesi , yeni nesil şebeke altyapısına geçişimiz için, akıllı şebekeler için, elektrikli araçların hayatımıza girmesi için gerekli işlemlerdir.
https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-92-3/elektriklisanssiz-uretim
Yine güzel bir konuya değinmişsiniz Kerem Bey,
Şebekeye hiç elektrik satılmasa bile öztüketim modeliyle şebekeye bağlı olarak kurulacak bir sistemde uygulanacak tüm prosedür on grid sistemler ile birebir aynıdır. Ayrıca saha gözlemlerinde ne yaparsak yapalım üretilen elektriğin %3 civarında şebekeye kaçtığını görüyoruz. Özellikle trifaze sistemlerde güç dağılımı düzgün değilse inverter ne kadar fazlar arası güç aktarımı yaparsa yapsın bu kaçağın önüne geçilemiyor. Bu gibi durumların tespiti halinde ise dağıtım şirketinden ilk etapta şebekeden verilen elektrik kesilmekte(Bu durumda on grid inverterler devre dışı kalacağından elektriksiz kalınmakta) Sonrasında ise tüketim aboneliği sözleşmesi iptal edilebilmekte ve yüklü bir ceza kesilebilmektedir.
Merhaba , katkınız için teşekkür ederim Bilgehan Kaplan, keşke evrak süreçleri dijitalleşse ve kolayca süreçleri yürütebilse..